ฐานข้อมูลสังคม - วัฒนธรรมเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

       พม่าหรือเมียนมา มีพิพิธภัณฑ์จำนวนไม่มากนัก ส่วนใหญ่เป็นพิพิธภัณฑ์ที่ดำเนินการโดยรัฐ ได้แก่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ในเมืองย่างกุ้ง  และตามเมืองสำคัญต่างๆ  นอกจากนี้ยังมีพิพิธภัณฑ์ที่เป็นบ้านประวัติศาสตร์ อันเคยเป็นที่พำนักของผู้นำคนสำคัญในทางการเมืองของประเทศในอดีต อาทิ บ้านนายพล ออง ซาน  บ้านนายอูถั่น ซึ่งได้รับความสนใจจากทั้งนักท่องเที่ยวและคนพม่าเอง

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ

       พิพิธภัณฑสถานของพม่าหรือเมียนมา สร้างขึ้นในช่วงทศวรรษที่ 1950 ต่อมาในปีค.ศ.1996 มีการสร้างอาคารพิพิธภัณฑ์ ตั้งอยู่บนถนนพเย ภายในพิพิธภัณฑ์จัดแสดงสิ่งของที่บอกเล่าเรื่องราวความเป็นมาของประวัติศาสตร์ชาติพม่า ที่น่าสนใจคือบริเวณชั้นล่างของพิพิธภัณฑ์จัดแสดงเครื่องราชอิสริยาภรณ์ของกษัตริย์โบดอพญา  ส่วนอีก 2 ชั้นถัดไป จัดแสดงโบราณวัตถุที่ขุดพบสมัยก่อนประวัติศาสตร์ เครื่องแต่งกายของชาวพม่า ประวัติศาสตร์การปลูกฝิ่น เครื่องไม้ ตลอดจนพระพุทธรูปที่มีความสำคัญหลายองค์ในสมัยราชวงศ์พุกาม ซึ่งเป็นยุคแห่งความรุ่งเรืองทางพุทธศาสนาของพม่า  (ระวิน แพงจันทร์, 2547:22)

พิพิธภัณฑ์ตามเมืองสำคัญต่างๆ

            นอกจากพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติแล้ว ยังมีพิพิธภัณฑ์ตามเมืองสำคัญต่างๆ ที่จัดแสดงสิ่งของและบอกเล่าเรื่องราวต่างๆของกลุ่มชาติพันธุ์หลักทั้ง 7 กลุ่มในพม่า ซึ่งประกอบไปด้วย รัฐฉิ่น รัฐคะฉิ่น รัฐคะยา รัฐคะยิน รัฐมอญ รัฐฉาน รัฐระคาย เช่น พิพิธภัณฑ์ทางวัฒนธรรมรัฐฉิ่น (Chin State Cultural Museum) จัดแสดงเครื่องทองแดงสัมฤทธิ์ เครื่องเงิน ชุดพื้นเมือง เครื่องใช้ภายในบ้านที่ทำจากไม้ไผ่ กล้องยาสูบที่ทำจากดิน  เครื่องดนตรี  และอาวุธของชาวฉิ่น พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ ตั้งอยู่ในเมือง Hakha รัฐฉิ่น   พิพิธภัณฑ์ทางวัฒนธรรมรัฐคะฉิ่น (Kachin State Cultural Museum) จัดแสดง ชุดพื้นเมือง  เครื่องทอผ้าพื้นเมืองและวัตถุดิบในการทอผ้า  เครื่องเงิน และ อัญมณี เครื่องใช้ภายในบ้าน  เครื่องดนตรี  อาวุธ  และ  ที่พักแบบชาวคะฉิ่น พิพิธภัณฑ์แห่งนี้สร้างขึ้นเมื่อวันที่ 6 พฤศจิกายน ค.ศ.1994 ในเมือง Myitkyina รัฐคะฉิ่น   พิพิธภัณฑ์ทางวัฒนธรรมรัฐคะยา (Kayah State Cuitural Museum) จัดแสดง กลองทองแดงสัมฤทธิ์ ที่ใช้ในงานแต่งงานและงานศพ ลูกปัดหิน  เครื่องใช้ภายในบ้าน  เครื่องดนตรี  เครื่องทอผ้าและชุดพื้นเมือง เครื่องเงิน อาวุธ ภาพวาด เครื่องดนตรี ของชาวคะยา พิพิธภัณฑ์แห่งนี้สร้างขึ้นเมื่อวันที่ 18 กันยายน ค.ศ.1996 ที่เมือง Loikaw รัฐคะยา  พิพิธภัณฑ์ทางวัฒนธรรมรัฐคะยิน หรือ กะเหรี่ยง  (Kayin State Cultural Museum) จัดแสดงวิถีชีวิตของชาวคะยิน  งาช้าง เครื่องดนตรี พระพุทธรูป เครื่องใช้ในครัวเรือน เครื่องทอผ้า เครื่องเคลือบ และวรรณกรรมของชนชาติคะยิน  พิพิธภัณฑ์แห่งนี้สร้างขึ้นเมื่อเดือนพฤศจิกายน ค.ศ.1992  พิพิธภัณฑ์ทางวัฒนธรรมเมืองมัณฑะเลย์ (Mandalay Cultural Museum) จัดแสดงเครื่องราชูปโภคของพระเจ้ามินดง และ พระเจ้าธีบอ กษัตริย์พม่าในอดีต นอกจากนี้ยังมีการจัดแสดงภาพวาดและประติมากรรมของ Saya Chon จิตรกรราชสำนัก  (wikipedia, 2015) พิพิธภัณฑ์ทางวัฒนธรรมรัฐมอญ (Mon State Cultural Museum) จัดแสดงเรื่องราวเกี่ยวกับประวัตศาสตร์ชนชาติมอญ และเครื่องใช้ต่างๆ อันประกอบไปด้วย เครื่องดนตรี เครื่องประดับที่ทำจากทองแดง เครื่องเงิน ศาสนวัตถุทางพุทธศาสนา พิพิธภัณฑ์แห่งนี้สร้างขึ้นเมื่อ เดือนมีนาคม ค.ศ.1990 พิพิธภัณฑ์เจ้าฟ้าฉาน (Museum of Shan Sawbwa) จัดแสดงเรื่องราวทางประวัติศาสตร์  สร้างขึ้นเพื่ออุทิศแด่ Sao Shwe Thaike ประธานาธิบดีคนแรกของรัฐฉาน มีการจัดแสดง เครื่องแต่งกายของเจ้าฟ้ารัฐฉาน  เครื่องใช้ในครัวเรือน ศาสนวัตถุ เอกสารต่างๆ และเครื่องเคลือบ พิพิธภัณฑ์ทางวัฒนธรรมเมืองปะแทง (Pathein Cultural Museum)  จัดแสดงเครื่องใช้ของชาว Pathein  อาทิเช่น ร่มไม้ไผ่ พระพุทธรูป ภาพวาด เครื่องทองแดงสัมฤทธิ์ เครื่องเคลือบ อาวุธ กล้องยาสูบ ศิลปวัตถุ  พิพิธภัณฑ์ทางวัฒนธรรมรัฐระคาย (Rakhine State Cultural Museum) จัดแสดงเครื่องใช้ของชาวระคาย หรือ ยะไข่ ประกอบไปด้วย เครื่องทอผ้าพื้นเมือง ศิลาจารึก เครื่องดนตรี พระพุทธรูป ภาพวาด พิพิธภัณฑ์แห่งนี้สร้างขึ้นเมื่อ เดือน กุมภาพันธ์ ปี ค.ศ. 1996  พิพิธภัณฑ์ทางวัฒนธรรมรัฐฉาน (Shan State Cultural Museum) จัดแสดงเครื่องใช้ของเจ้าฟ้ารัฐฉาน อันประกอบไปด้วย ดาบ พัดลม เก้าอี้ และ เครื่องแต่งกายพื้นเมืองของชนชาติฉาน  พิพิธภัณฑ์แห่งนี้สร้างขึ้นเมื่อ เดือน มีนาคม ค.ศ.1989 พิพิธภัณฑ์ทางวัฒนธรรมเมืองตองดวิ้นจี้ (Taungdwingyi Cultural Museum) จัดแสดงศิลปวัตถุสมัยพยูโบราณ ประกอบไปด้วย เครื่องเคลือบ เครื่องแก้ว พระพุทธรูป เหรียญพยู และสถานที่ฝั่งศพ พิพิธภัณฑ์แห่งนี้สร้างขึ้นเมื่อ เดือน ธันวาคม ปี ค.ศ.1996  (wikipedia, 2015) พิพิธภัณฑ์โบราณคดีเมืองพุกาม (Archeological Museum , Bagan) จัดแสดง เครื่องมือหินในยุคก่อนประวัติศาสตร์ เครื่องมือเครื่องใช้ที่ทำจากทองแดง พระพุทธรูปทำจากทองแดงสัมฤทธิ์ ไม้และหิน ซึ่งมีอายุอยู่ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 11 -13 เป็นต้น พิพิธภัณฑ์แห่งนี้เปิดให้เข้าชมครั้งแรกเมื่อ เดือนตุลาคม ปี ค.ศ.1979 (lonelyplanet, 2015)   

 พิพิธภัณฑ์บ้านบุคคลสำคัญ

            นอกจากพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ และพิพิธภัณฑ์ตามเมืองสำคัญต่างๆ แล้ว พม่ายังมีพิพิธภัณฑ์ที่เป็นบ้านของบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ทางการเมืองของพม่าอีกด้วย อาทิ บ้านของนายพลออง ซาน และ นายอู ถั่น

พิพิธภัณฑ์บ้านนายพลออง ซาน  

สวนและพิพิธภัณฑ์แห่งนี้เป็นจุดท่องเที่ยวที่สวยงามตั้งอยู่บนถนน Natmauk ที่สามารถชมวิวทิวทัศน์อันน่ารื่นรมย์ของทะเลสาบกานดอจี (Kandawgyi Lake) ตั้งอยู่ใกล้กับเจดีย์ชเวดากองและเจดีย์มหาวิชายะ ที่นี่เป็นสถานที่ยอดนิยมสำหรับการทำกิจกรรมและพักผ่อนแบบครอบครัวของชาวท้องถิ่น ไม่ว่าจะเป็นการปิกนิก สนามเด็กเล่นสำหรับเด็ก หรือแม้แต่พิพิธภัณฑ์ในสวน ซึ่งครั้งหนึ่งพิพิธภัณฑ์แห่งนี้เคยเป็นบ้านของนายพลอองซานและภริยาเมื่อปี ค.ศ. 1920  (hoteltravel, 2015)

พิพิธภัณฑ์บ้านนายอู ถั่น

            นายอูถั่น อดีตเลขาธิการองค์การสหประชาชาติ หรือ UN ชาวพม่า ดำรงตำแหน่งระหว่างปี ค.ศ. 1961 ถึง 1971  เป็นผู้มีบทบาทสำคัญในช่วงสงครามเย็น  พิพิธภัณฑ์แห่งนี้อยู่ไม่ไกลจากใจกลางนครย่างกุ้ง บ้านทรงโคโลเนี่ยลสีเหลือง 2 ชั้นของนายอูถั่น เพิ่งได้รับการบูรณะเสร็จสิ้น เมื่อเดือนธันวาคม ปี ค.ศ. 2013 ที่ผ่านมา หลังจากได้รับความเสียหายอย่างหนักจากพายุหมุนนาร์กิส  การฟื้นฟูบูรณะนี้ใช้เวลาเกือบ 2 ปี ด้วยงบประมาณทั้งสิ้น 80,000 ดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 2 ล้าน 4 แสนบาท จากครอบครัวนายอูถั่นเอง เพื่อจัดแสดงงานสำคัญที่เกี่ยวกับนายอู่ถั่น โดยได้รับความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญเป็นจำนวนมาก (voicetv 21 , 2015)  

            นายอูถั่น เคยดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีในรัฐบาลของนายอูนุ ก่อนเดินทางไปปฏิบัติหน้าผู้แทนพม่าในการประชุมเอเชีย-แอฟริกาซัมมิต ที่เมืองบันดุง ประเทศอินโดนีเซีย ในปี ค.ศ. 1955 ก่อนรวมตัวเป็นกลุ่มประเทศไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด หรือ Non-Aligned Movement ซึ่งเขาได้ดำรงตำแหน่งเลขาธิการ ก่อนที่ต่อมาจะได้รับเลือกให้เป็นเลขาธิการยูเอ็น ในปี ค.ศ. 1961  ผลงานที่โดดเด่นของนายอูถั่น ที่ทิ้งไว้ให้แก่ชาวโลกตลอดระยะเวลา 10 ปี ที่ดำรงตำแหน่งเลขาธิการยูเอ็น คือ การยุติสงครามกลางเมืองในคองโก และรับมือกับวิกฤติการณ์คิวบา  ตลอดจนผ่อนคลายความตึงเครียดในระหว่างสงครามเย็น และนำผู้นำชาติมหาอำนาจอย่างสหรัฐฯ แห่งโลกเสรี และสหภาพโซเวียต แห่งโลกคอมมิวนิสต์เข้าสู่โต๊ะเจรจา  ภายหลังการรัฐประหารล้มอำนาจนายอูนุ ของนายพลเนวิน ในปี ค.ศ. 1962 ถือเป็นการปิดฉากบทบาทนักการทูตของนายอูถั่น แม้ในช่วงนั้นเขายังอยู่ในระหว่างดำรงตำแหน่งเลขาธิการยูเอ็นก็ตาม โดยเขาไม่ได้รับตำแหน่งใดๆอีกเลยภายหลังหมดวาระในปี 2514  และเสียชีวิตลงด้วยโรคมะเร็งในปี ค.ศ. 1974 โดยไม่ขอรับเกียรติยศใดๆ จากรัฐบาลเมียนมาเลย (Voicetv 21 , 2015)